جعفری: در بخش تلویزیون مونتاژکاریم و باید اجازه واردات داده شود.
محمدرضا جعفری مدیرعامل گروه لوازم خانگی آنتیک:
ممنوعیت واردات لوازم خانگی را باید تقسیمبندی کرد. در محصولاتی که تولید کافی و باکیفیت داریم باید واردات محصولات مشابه کنترل و محدود شوند، اما در بخشهایی که امکان تولید محصولات لوازم خانگی را به میزان کافی نداشته یا محصولاتی که امکان تولید آنها را در حد استاندارد جهانی نداریم باید اجازه واردات داده شود. مثلاً محصول تلویزیون در کشور به صورت صنعت مونتاژ بوده و بیشتر قطعات آن وارداتی بوده و عمق داخلیسازی نداریم. در این بخشها باید اجازه واردات داده شود تا بتوانیم رقابت سالمی داشته باشیم. باید کارشناسی دقیقی روی تکتک محصولات لوازم خانگی صورت بگیرد و دولت کمک کند تکنولوژی تولید محصولات وارد کشور شده و توان رقابت با محصولات خارجی ایجاد شود.
این کمک میتواند به صورت تزریق منابع برای ورود خطوط تولید در حد و اندازه محصولات خارجی در داخل کشور باشد. در همه جای دنیا در دوره رکود، دولت برای تحریک تقاضا کارتهای اعتباری را به بخش متوسط جامعه تخصیص میدهد. درحال حاضر سطح تقاضای مصرفکننده کاهش یافته زیرا حقوق و دستمزد درسالهای گذشته با افزایش قیمت کالاها تناسب ندارد. این موضوع باعث شده که در سبد خانوار تنها به اقلام ضروری توجه شود. اعتقاد دارم دولت باید به هرنحوی تقاضا در بخش لوازم خانگی را تحریک کند تا کارخانهها بتوانند تولید بیشتری داشته باشند و قیمتها را بتوانند بیشتر کاهش دهند. تنوع مواداولیه در تولید محصولات لوازم خانگی به ویژه یخچالفریزر بسیار بالا بوده و بعضی از قطعات از خارج وارد میشوند. اما واردات مواداولیه مسائل و ریسکهای خاص خود را دارد و موجب ایجاد هزینههای بالاتر برای تولیدکنندگان و زمان طولانیتر تامین مواداولیه میشود. با همه این مشکلات تولیدکنندگان این ریسکها را به جان میخرند تا تولید را به سرانجام برسانند.
محصول اجاق گاز جزو مواردی است که در بخش قطعات مورد نیاز، نیازی به واردات نداریم. در محصول یخچال فریزر هم دولت باید کمک کند تا قطعه کمپرسور در داخل کشور تولید شود و دیگر واردکننده این قطعه نباشیم. در این بخشها دولت باید دخالت کند و بطور مثال سرمایهگذار خارجی را مجاب کند تا در کشور کارخانه احداث و کمپرسور تولید کند تا بتوانیم به عمق داخلیسازی بیشتری برسیم. اعتقاد به دخالت مستقیم دولت ندارم، اما دولت باید صنعت را هدایت کند. سالهای تحریم یک فرصت برای صنعت بوده و بسیاری از تولیدکنندگان با ظرفیت عالی در حال تولید هستند. دولت به جای آزادسازی واردات مانند گذشته، بهتر است امکانات لازم را برای سرمایهگذاری در اختیار تولیدکننده قرار دهد تا سرمایهگذاری کند و ماشینآلات تولید روز دنیا وارد شود. در صورت نهایی شدن برجام، دولت نباید مجدد راه گذشته را در پیش بگیرد و مجوز واردات انبوه را صادر کند. در این صورت تمامی سرمایهگذاریهای انجام شده در بخش تولید از بین خواهد رفت. این موضوع نیازمند مدیریت بیشتر است.
چون محصولات لوازم خانگی با شرایط متفاوتی(نقدی، اقساطی و مدتدار) به فروش میرسند، طبیعتاً خریداران چندماهه محصولات، قیمت بالاتری پرداخت میکنند. در نتیجه موضوع اجباری شدن درج قیمت تولیدکننده روی محصولات کار را پیچیده میکند. عرضه و تقاضای بازار باید قیمت را تعیین کند و با این روش نمیتوان قیمتها را کنترل کرد. مهمترین دغدغه صنعت لوازم خانگی کاهش قدرت خرید مصرفکننده است. این موضوع بازار مصرف لوازم خانگی را به سمت رکود میبرد. هرچند باممنوعیت واردات برندهای خارجی، سهم آنها به تولیدکنندگان داخلی واگذار شده اما به علت کاهش قدرت خرید مصرفکننده، بازار لوازم خانگی دچار رکود شده است. یک معضل دیگر، تعدد برندهای لوازم خانگی داخلی است که اگر برای آن چارهاندیشی نشود، کارخانههای تولیدی زمینگیر و دچار ورشکستگی میشوند. این تعدد برندها موجب رقابت نابجا شده که باعث متضرر شدن کل صنعت لوازم خانگی خواهد شد. درصنعت لوازم خانگی به قدری کارخانه تولیدی ایجاد شده که میتوانند پنج برابر نیاز کشور، محصول تولید کنند که این موضوع اقتصادی نیست.
مشکل اصلی کارخانههای تولیدی نه تامین مواداولیه بلکه فروش کالاهای تولیدی است که در انبارها مانده و برای آن مشتری وجود ندارد. مثلاً در تامین مواداولیه درسال۹۹ به علت شرایط رونق تولید مشکل وجود داشت. خوشبختانه کارخانههای فولادی، ورقهای مورد نیاز را به بازار عرضه میکنند و در زمینه تامین مواداولیه نیز مشکلی وجود ندارد، زیرا مصرف مواداولیه توسط تولیدکنندگان کاهش یافته و شرایط رکودی بربازار حاکم است، اما قیمت مواداولیه افزایش یافته و بخشی از این مشکل به علت این افزایشهاست./دنیای اقتصاد